Szachy

 Czym są szachy - Poznaj fascynującą historię szachów – od starożytnych Indii po współczesne szachy online. Sprawdź, jak królewska gra podbiła świat

 

Szachy – od powstania do dziś. Historia królewskiej gry

 

Szachy to coś więcej niż gra planszowa. To pojedynek umysłów, metafora życia, test cierpliwości i strategii. Od tysięcy lat fascynują ludzi na całym świecie – od królów i filozofów po dzieci uczące się logicznego myślenia. Dziś przeżywają renesans dzięki internetowi, a ich historia to opowieść o kulturze, nauce i ludzkiej pasji.

W tym artykule odkryjesz, jak powstały szachy, jak ewoluowały przez wieki i jak stały się jednym z najpopularniejszych sportów umysłowych świata.

 

Czym są szachy co jest celem gry

Szachy to gra planszowa  rozgrywana pomiędzy dwoma graczami inaczej nazywanymi szachistami. Partie szachów rozgrywa się na kwadratowej szachownicy posiadającej 64 pola o naprzemiennych kolorach. 

Jeden z graczy gra figurami białymi drugi czarnymi,  każdy z graczy m  po szesnaście figur, osiem pionków, dwa gońce, dwie wieże, dwa skoczki jednego hetmana i jednego króla.

Celem gry w szachy jest zamatowanie króla przeciwnika inaczej mówiąc jest to bezpośredni atak na króla przeciwnika i król nie ma sposobu aby uniknąć tego ataku, niema gdzie uciec. Gra może się również zakończyć remisem na kilka różnych sposobów: obaj gracze ustalają że jest remis, poprzez trzykrotne powtórzenie tej samem pozycji, i poprzez pata ( zabranie królowi przeciwnika możliwości ruchu w następnym posunięciu bez szachowania go w tym momencie.

 To jest skrócony opis królewskiej gry, pełny znajdziesz w opisie :  zasady gry w szachy.

 

Skąd wzięły się szachy? Początki królewskiej gry

 Dokładnie nie można określić który z krajów jest kolebką szachów   Indie, Persja, Azja Środkowa i Chiny  mają powody by uważać się za kolebkę szachów.

Najwcześniejsze teksty wspominające o tej grze są z początku VII wieku naszej ery, trzy są napisane w  i Pahlavi ( jest to język perski) , jeden w sanskrycie Harshacharita ( biografia indyjskiego cesarza Harsha). W jednym ze swoich dzieł perski narrator wyjaśniał, że szachy zostały im przysłane z Indii i dlatego uważa się że powstały w Indiach.

Najstarszy znany podręcznik szachowy powstał w języku arabskim i pochodzi z około 840 r.

W średniowieczu i renesansie szachy były częścią kultury szlacheckiej ; były używane do nauczania strategii wojennych i zostały nazwane „ Królewską Grą ”

Gra dotarła do Europy Zachodniej i Rosji co najmniej trzema drogami, najwcześniej w IX wieku. Do roku 1000 gra rozprzestrzeniła się zarówno w muzułmańskiej Iberii, jak i w Europie Łacińskiej W opactwie Einsiedeln zachował się łaciński poemat de scachis z końca X wieku . 

Początki współczesnych szachów

Od 1200 roku do 1700  gra w szachy była już znana we wszystkich europejskich krajach. Około 1200 roku zasady zaczęto modyfikować, później kilka poważnych zmian spowodowało że gra była już prawie taka jak dzisiaj. Wprowadzono roszadę , pod koniec X wieku wprowadzono najpotężniejszą figurę ( królową) .

1700-1873 to tak zwany romantyzm w szachach. 

Szachy w Europie – od rozrywki elit po sport umysłowy

Gra królów i duchownych

W średniowiecznej Europie szachy szybko stały się ulubioną rozrywką elit – grali w nie królowie, rycerze i duchowni. Na dworach francuskich i włoskich szachy były symbolem inteligencji, kultury i szlachetności.

Ciekawostka: niektóre zakony zakazywały gry w szachy duchownym, uznając ją za „zbyt świecką rozrywkę”. Mimo to wielu biskupów i opatów potajemnie grało w klasztorach.

Pierwsze podręczniki i początki rywalizacji

W XV wieku pojawiły się pierwsze podręczniki szachowe – m.in. dzieło Luisa Luceny (1497). To wtedy zaczęto dokumentować strategie i otwarcia szachowe, a gra powoli przechodziła od rozrywki do nauki.

W XVI wieku szachy rozkwitły we Włoszech i Hiszpanii. To właśnie tam powstały pierwsze kluby szachowe i nieformalne turnieje.

  W XVIII wieku centrum europejskiego życia szachowego przeniosło się z krajów Europy Południowej do Francji. Ośrodkami szachowej aktywności były głównie kawiarnie.

Czym są szachy  - W XIX wieku ustanowiono pierwszeństwo ruchu białych, ujednolicono również zasady roszady jak i wprowadzono procedurę ubiegania się o remis poprzez powtórzenie. 

Zaczęło pojawiać się coraz więcej klubów szachowych , pojawiły się czasopisma szachowe i wydawano coraz więcej książek o tematyce szachowej.

Pierwszy nowoczesny turniej w szachy rozegrano w Londynie w 18951 roku wygrał go Niemiec Adolf Anderssen .

 

1873 -1945 Narodziny szachów sportowych

Urodzony w Pradze Wilhelm Steinitz położył podwaliny pod naukowe podejście do gry w szachy, sztukę rozbijania pozycji na części i przygotowania poprawnych debiutów. Sieintz został pierwszym oficjalnym mistrzem świata.  Zapraszam do kategorii Mistrzowie Świata gdzie zamieściłem biografie mistrzów.

Pod koniec XIX wieku liczba turniejów rosła, pojawiła się pierwsza olimpiada w Paryżu w roku 1924. W 1927 roku ustanowiono mistrzostwa świata kobiet pierwszą mistrzynią była Vera Menchik.

 

Szachy w XX wieku – era mistrzów i komputerów

Dominacje w szachach posiadał Związek Radziecki  zapoczątkował go Michaił Botwinnik  i do rozpadu ZSRR Był tylko jeden nie radziecki mistrz był nim Bobby Fischer 1972-1975

W 1950 roku FIDE stworzyło system tytułów, nadając 27 graczom tytuły arcymistrza i mistrza międzynarodowego.

Obecnie szachy uczy się dzieci w szkołach na całym świecie. W wielu szkołach odbywają się kluby szachowe i jest wiele turniejów szkolnych specjalnie dla dzieci.  

Narodziny arcymistrzów

XX wiek to złoty okres dla królewskiej gry. Powstała FIDE (Międzynarodowa Federacja Szachowa), która ujednoliciła zasady i tytuły. Świat poznał legendarnych mistrzów:

Człowiek kontra komputer

Rok 1997 przeszedł do historii, gdy komputer Deep Blue pokonał Garry’ego Kasparowa. To wydarzenie zapoczątkowało erę sztucznej inteligencji w szachach.

Od tej pory komputery nie tylko analizują partie, ale też uczą się same. Dziś programy takie jak Stockfish czy AlphaZero grają na poziomie nieosiągalnym dla człowieka – ale też uczą nas, jak grać lepiej.

Czym są Szachy komputerowe

Pomysł stworzenia maszyny do gry sięga XVIII wieku; około 1769 r. automat szachowy zwany Turek stał się sławny, zanim został zdemaskowany jako mistyfikacja.

 Od czasu pojawienia się komputera cyfrowego w latach pięćdziesiątych entuzjaści szachów, inżynierowie komputerowi i informatycy budowali z coraz większą powagą i sukcesem maszyny do gry w szachy i programy komputerowe.

W 1997 roku komputer po raz pierwszy wygrał mecz szachowy, używając klasycznej kontroli czasu, z obecnym mistrzem świata: Deep Blue pokonał Garry'ego Kasparowa z IBM. 3½ – 2½ (dwa zwycięstwa, jedna porażka i trzy remisy ).

 Internetowe serwery szachowe pozwalają ludziom znajdować i grać z przeciwnikami na całym świecie, zagrać w szachy przez internet można na Chesscom  lichess.org , chess.24 oraz na wielu innych mniej znanych stronach.

Jedną z odmian szachów są Szachy Fischera znane jako Szachy 960 wymyślone przez Bobby Fischer, mające na celu wymuszenie na graczach kreatywnego myślenia a nie grania na pamięć z przestudiowanych otwarć.

 

Ciekawostki o szachach, których możesz nie znać

Najdłuższa partia w historii

Rekordowa partia szachowa trwała 269 posunięć! Zakończyła się remisem w 1989 roku między Nikolicem a Arsoviciem.

1- Najmłodszy arcymistrz

Rekordzistą jest Abhimanyu Mishra, który zdobył tytuł arcymistrza w wieku 12 lat i 4 miesięcy.

2- Szachy w kosmosie

W 1970 roku astronauci z misji Sojuz 9 zagrali w szachy z kontrolą naziemną – to pierwsza kosmiczna partia szachowa w historii.

3- Najdroższe szachy świata

Zestaw „Jewel Royale Chess Set” wart jest ponad 9 milionów dolarów – wykonany z diamentów, złota i szafirów.

 

 Dlaczego szachy są ponadczasowe?

Szachy przetrwały tysiące lat, a mimo to wciąż są świeże, inspirujące i emocjonujące. To gra, która łączy pokolenia, kultury i technologie. Można w nie grać na drewnianej planszy w parku lub na ekranie smartfona.

Szachy uczą cierpliwości, przewidywania i pokory. Przypominają, że każdy ruch ma konsekwencje – zarówno na szachownicy, jak i w życiu.

 

Szachy – gra, która nigdy się nie kończy

Szachy to podróż. Od starożytnej chaturangi po sztuczną inteligencję, od królewskich pałaców po internetowe turnieje – przeszły drogę dłuższą niż jakakolwiek inna gra w historii.

To nie tylko plansza 8×8 pól. To uniwersalny język strategii, emocji i kreatywności. I choć technologia zmienia świat, jedno pozostaje niezmienne – magia chwili, gdy zaczyna się partia i król rusza do walki.

 

 źródło https://en.wikipedia.org/wiki/Chess